Zbrodnia i kara to psychologiczna powieść Fiodora Dostojewskiego, która pozostaje niezmiennie aktualna, ponieważ mrok istniał w człowieku zawsze – i zawsze w nim pozostanie.
Tematem książki jest moralność, wina, skrucha i odkupienie – rozliczanie się człowieka z samym sobą. Główny bohater, Raskolnikow, przechodzi długą drogę i ostatecznie dowiaduje się, kim jest naprawdę, osiągając dojrzałość i gotowość do wzięcia odpowiedzialności za swoje czyny i tym samym za swoje życie w ogóle. Jego „moralne eksperymenty” są w gruncie rzeczy niczym innym, jak realizacją postawy młodzieńca zgnuśniałego wewnętrznie, przekonanego, że świat powinien się do niego dostosować, że wiele mu się należy. Wielu młodych ludzi przechodzi przez ten etap, Raskolnikow posunął się jednak dalej, pozwalając, by zawładnęły nim mroczne instynkty.
Jednak ostatecznie okazuje się, że aby pójść we właściwym kierunku, potrzebował ramienia, na którym mógłby się wesprzeć, obecności osoby, która w niego wierzy i jest gotowa do niejednego poświęcenia w imię uczuć. Taką osobą staje się dla młodego studenta Sonia.
Dla takiej lektury jak Zbrodnia i kara test wiedzy o szczegółach fabuły może okazać się bardzo pomocny, ponieważ w mnogości wątków, przemyśleń i refleksji można się łatwo pogubić i stracić orientację. Jest to jednak książka, w której powoli, krok po kroku naprawdę można się rozsmakować.